Otomatik vites kutusu aracın yük ve yol durumuna uygun olarak
kendiliğinden vites değişimi yapan vites kutusudur. basit bir şekilde aracın beyninin aracın devrini sizin yerinize ayarladığı sistemdir. Otomatik viteste gaz ve fren hareketlerinin tepkilerine göre devir hareketleri ölçülür ve vites hareketi otomatik olarak aracın beyni sayesinde gerçekleşir.
Otomatik vites araçlar her zaman P modunda çalıştırılır ve ayak frendeyken vites D moduna getirilerek hareket ettirilir. Otomatikleştirilmiş düz viteslerde ise gözükmeyen sadece debriyaj pedalıdır. Araç görünürde otomatik bir araçtır fakat prensipte düz vites gibi çalışır. Sistem, vitesin debriyaja basmadan istenilen devirde, istenilen vitese geçmesini sağlar.
Boş viteste(N) Pompa motora doğrudan bağlıdır. Dolayısıyla motorun çalıştığı her
an pompa da yağ basıncı oluşturur. Boş viteste türbinin dişlilerle bağlantısı
kesileceğinden hem pompa hem türbin serbestçe döner. Yağ soğutma devresi
açıktır, soğutma işlemi devam eder. Park freni(P) de aslında boş vitestir. Tek
farkı bu konumda bir tırnağın park dişlisine girerek şanzımanın, dolayısıyla
tekerleklerin hareketini engellemesidir. Viteste(D) gaza basılmıyorken
Motor viteste ve rölantideyken oluşan yağ basıncı taşıtı hareket
ettirecek güçte değildir. Türbinin hareketsiz kalması motorun da stop etmesine
neden olmaz, çünkü enerji yağ tarafından emilir. Stator sabittir. Aslında
frene
hafifçe basmazsanız araba yavaşça süzülmeye başlayacaktır. Düz vitesli bir
arabayı rölanti devrinde hareket ettiremezsiniz. Ama tork konvertörü motor
torkunun çok küçük bir kısmını tekerleklere iletebildiği için örneğin park
manevralarında gaza basmanız gerekmez. Bu nedenle bazı otomobillerin otomatik
versiyonlarında rölanti devri daha yüksek belirlenmiştir. Vites (R)
Aracın geri gitmesi için kullanılan vites
P : Araç park halinda kalır araç kesinlikle hareket etmez yeni nesil araçlarda aracı durdurduktan sonra vitesi p konumuna almazsanız kontak anahtarını alamazsınız .
aracı çalıştırdığnızda frene basmazsanız sürüş viteslerine geçemezsiniz. bu uyarı ekranda gözükür. R : Aracı geri hareket için kullanılır araç bu
konumda marş basmaz araç hareket halindeyken kesinlikle
aracı R konumuna GETİRMEYİN. N : Araç boş konumdadır araç hareket etmez fakat el
fireni veya fren bırakılırsa araç hareket eder motor marş
basar D :
gaza basılmıyorken Motor viteste ve rölantideyken oluşan yağ
basıncı aracı hareket ettirecek güçte değildir.motor devrine bağlı olarak araç hareket etmeye başlar
motor devri yükseldikçe araç vitesi otomatik olarak değiştirecektir
araç hareket haindeyken vitesi R konumuna asla GETİRMEYİN. S : Genellikle aracın vites değiştirmesini istemediğiniz zaman kullanılır (genellikle rampalarda aracın vitesi yükseltip bayılmaması için bu vites kullanılır.
( D3 veya 3 ) = Drive / Sürüş: İleri
gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda vitesler,
aracın hızına göre, en düşük vites ile üçüncü vites
aralığında otomatik olarak değişir. Bu pozisyonda aracın
hızı maksimum 90 /100 km’ye kadar kullanılmalıdır. Bu km’ye
kadar ki hızlarda kullanım bu pozisyonda olabilir. Bu
pozisyonda yakıt sarfiyatı fazlalaşır. Aracın vites değişim,
motor devri yükselir. Bu pozisyon bazı araçlarda ki (O/D Off
) pozisyonuyla aynıdır.
( 2 ) = Drive / Sürüş: İleri gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda vitesler, aracın hızına göre, Birinci ve ikinci vites aralığında otomatik olarak değişir. Sade şekliyle, iki vitesli bir araç moduna döner. Bu pozisyonda aracın hızı maksimum 60 km’ye kadar kullanılmalıdır.
( 1, L veya S vites pozisyonu ) = Low, Slow / Alçak, Düşük, Ağır, Yavaş Sürüş : İleri gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda aracın vitesi birinci vitesin dışında başka vitese yükselmez. Açıklamak gerekirse, birinci vitese sabitlemiş olursunuz. Bu pozisyonda aracın hızı maksimum 30 km’ye kadar kullanılmalıdır. Genellikle çok dik yokuşlardan inmek için
veya çıkmak için kullanılır.
( S veya O Butonu) : Speed, Over drive / Hız, Sürat, Yüksek hız vitesi: Hızlı kullanım ve spor kullanım vitesidir. Bu butonlar devredeyken aracın normal vites değiştirme, devir aralığı yükselir. Hızlanma ve akselerasyon artar. Yakıt sarfiyatı maksimuma çıkar. Araç geçme ve
araç geçişlerinde da kullanılabilir.
( Kar Butonu ) = Kaymayı önleme: Aracın devirsiz kalkmasını sağlar. Karlı, buzlu, yağmurlu ve kaygan zeminlerde, tüm viteslerde kullanılabilir.
( M, M1 veya M2 ) = Manuel: Triptronik özelliği olan şanzımanlarda Manuel vites geçişlerini sağlayan pozisyonlardır. Bu pozisyonda Manuel olarak, vitesler yükseltilir (+) veya düşürülür (–). ( A veya E ) = Automatic / Otomatik sürüş: Triptronik şanzımanlı araçlarda, ileri gitmek için kullanılan vitestir. Bu pozisyonda vitesler aracın hızına göre otomatik olarak değişir. 1, 2, 3, 4 tüm vitesler otomatik olarak kullanılır.
Otomatik vites araçlarda yağ değişim aralığı
genellikle 40000 km dir bu durun üreticiye göre
değişiklik gösterir .yağ değişimi ihmal edilmemeli eskimiş
yağlar şanzumanda ciddi arızalar verir
Ototmatik şanzuman Nasıl Çalışır video
Otomatik şanzuman çalışma prensibi
Otomatik vites (şanzuman) arızaları & Çözümleri
Araç hareket etmiyor / yağını kontrol edin (motoru çalıştırın bütün vitesleri teker ,teker değiştirin son olarak P konumuna alın
yağ çubuğunu çekin kontrol edin motor
çalışma sıcaklığında olmalıdır.(bazı
araçlarda yağ çubuğu yoktur)
5
